Bilindiği üzere ülkemiz son dönemde ekonomik bir dalgalanma yaşıyor. Bununla ilgili olarak çok sayıda değerlendirme yapılabilir ve yapılmaktadır da … Ancak önemli olan çözüm üretmek ve olası fırsatları tespit ederek ekonomik dalgalanmadan pozitif kazanımlar ile kurtulmaktadır.

Bu yazıda son dönemde alınan kararlar, mevcut durum ve olası çözüm önerileri ile otomotiv sektörüne yönelik görüşlerimi paylaşmaya çalışacağım.

Öncelikle tespitleri kısa ifadeler ile sıralayalım;

• Ekonomik bir dalgalanma var = Çeşitli nedenler ile fiyatlar olağan dışı bir şekilde yükseliyor,
• Ekonomik bir dalgalanma var = Türk Liramız karşısında bazı para birimlerinde olağan dışı artış var,
• Bu dönemi stok yaparak, piyasadan ürün çekerek, çalışanlarını işten çıkararak değerlendirenler var,
• Özellikli yurtdışı menşeili ürünler fiyatlar yüksek hızla artıyor.

Tespitler çoğaltılabilir ancak bu yazıda yukarıdaki tespitler üzerinden ilerlemek istiyorum.

Tespitlerden yola çıkılarak olumsuz bir durum olduğu ifade edilebilir ancak olanın üzerinde bir karamsar tablo sergilemeye çalışanlar da olduğu aşikâr.

O zaman ne yapmalı ? Bir diğer soru yapılan bir şeyler var mı ?

Cevap evet, ekonomik olarak çeşitli yaklaşımlar açıklanıyor, tasarruf planları yapılıyor. Konuyla ilgili olarak Ekonomi Bakanımız Sayın Berat Albayrak tarafından açıklanan önemli bir yaklaşım üzerine bu yazıyı kurguladım.

Kimsenin şüphesi olmasın. Ekonomik dengelenme, Sürdürülebilir ve İstikrarlı Büyüme, Daha Adaletli Paylaşım başlıklarında çok boyutlu politikalarımız bizi hedeflerimize taşıyacak.

Doğrudan ekonomimizin ve milletimizin refahının hedef alındığı bu mücadeleyi #Kazanacağız. pic.twitter.com/K4WwBVqDG9

— Berat Albayrak (@BeratAlbayrak) August 10, 2018

Son dönemde, yukarıda belirtilen tespitler ile mücadele ve ekonomik tedbirler kapsamında kamuda tasarrufa gidileceğine yönelik açıklamalar okuyoruz, dinliyoruz. Bunlar sevindirici ve olması gereken açıklamalar. Bu tasarruf kalemlerinden biri de kamuda kullanılan araçlara yönelik. Kamuda kullanılan araçlar ile ilgili bu zamana kadar oluşmuş iki önemli algıyı hatırlamakta fayda var;

1. Çok sayıda araç bulunuyor,
2. Araçlar lüks ve yurt dışı menşeili.

Tabii ki tüm kamu araçlarının lüks olduğunu iddia etmek doğru değil. Sayısına yönelik yorum yapmak verilerle konuşmadıktan sonra doğru değil ancak kötümser tablo çizmeye çalışanların oluşturduğu algıyı vurgulamak gerekiyor.

Yukarıda belirttiğim tasarruf planlarına ek olarak bundan sonra uygulanması gerektiğini değerlendirdiğim yaklaşımlar ile yazıyı uzatmadan bağlamak istiyorum.

İlk aşamada, mevcut durumda kullanılan araçlara yönelik bir envanterin çıkarılması ve yeni alımların durdurulması oldukça anlamlı bir yaklaşım. Ancak hali hazırda bulunan araçlar ile bundan sonra alınacak araçlara yönelik önemli bir strateji oluşturulması gerektiği kanaatindeyim.

İşte bu noktada, yazının başlığında belirttiğim ekonomik dalgalanmadan kurtulmanın yanında teknolojik gelişiminde sağlanacağını değerlendiriyorum. Önerilerim aşağıdaki kırılımlarda listelenmiş durumda;

Araç Temin Planı:

• Envanter analizi yapıldıktan sonra araçların sınıflandırılması yapılmalı ve gereksinimler de göz önünde bulundurularak ihtiyaçlara cevap verecek sınırlı sayıda sınıf belirlenmeli.
• Temin edilecek araçlarda önceliğin milli, sonrasında ise yerli üretim araçlara verileceği ilan edilmeli.
• Ülke içerisinde üretilmeyen araçların yedek parça, bakım kaynaklarının ülkemiz içerisinden temin edilebiliyor olması şart koşulmalı.
• Temin planı içerisine alınan ve ülke içerisinde üretilemediği tespit edilen araçların sınıfı tekrar değerlendirilerek ülke içerisinde temin edilebilir modeller ile değişimi planlanmalı.

Araç Bakım Planı:

• Araç temin planı içerisinde belirtildiği üzere ülke genelinde bakım ihtiyacının karşılanabilmesi için yetkinliklerin olgunlaştırılması gerekli.
• Bakım ve yedek parça üretimi konusunda edinilecek deneyim ile bu hizmetlerin yurt dışına satılmasına yönelik strateji oluşturulmalı.

Yerli Araç Planı:

• Araç temin planı içerisinde belirtilen sınıflandırmaya uygun olarak planlama yapılmalı.
• Ülkemiz ulaşım koşulları göz önünde bulundurularak; bakım ve idamesi kaynak etkin bir planlama yapılmalı.

Toplu Ulaşım Planı:

• Kamuda kullanılan araçlarda da değerlendirilmek üzere araç kullanım oranlarının artırılmasına olanak sağlayacak yöntemler geliştirilmeli. Örnek: her yöneticiye 1 araç yerine 2 yöneticiye 1 araç gibi.

Kısaca, kaynakların etkin kullanımına ek olarak, kullanacağımız kaynakların ülke içerisinde kalmasına yönelik yaklaşımlar geliştirilmesi önemli. Ülke içerisinde geliştirilecek bir araç ile hem otomotiv sanayi kaynaklı istihdam artışı sağlanacak hem de yan sanayi ile istihdamın yaygınlaşması sağlanabilecektir.

Tabii ki, yerli üretim sadece istihdam değil aynı zamanda da teknolojinin gelişmesine katkı sağlayacaktır.

Önemli diğer bir etkisinin ise lüks tüketim alışkanlığı problemine olacağı söylenebilir.

Günün sonunda ekonomik dalgalanmaların önüne; üreten bir ülke olarak ve üretimin ülke geneline yayıldığı bir strateji ile geçebiliriz.

Kaynaklar

1. https://www.ntv.com.tr/ekonomi/kamuda-arac-tasarrufu-basliyor,coDNkwDF_EuQSDEi8ISZbw
2. https://www.ntv.com.tr/ekonomi/tofas-ekimde-uretime-9-gun-ara-verecek,HDPPHTRD6U-RumYq435DcA