Giriş
Bu sayfada, Başkent Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans programı dersleri kapsamında hazırladığım TIPÇIT: Tıbbi Karar Destek Sistemi Çekirdeği isimli tez projem hakkında bilgi bulacaksınız. Proje, tıpta karar destek sistemlerinin uygulanması üzerine odaklanmaktadır ve yaklaşık bir yıllık bir çalışmanın sonucudur.
Proje Hakkında
2006 yılında tamamladığım bu çalışmada, karar destek sistemlerinin tıp alanındaki uygulamaları incelenmiştir. Projem, başlangıçta bir çıkarsama motoru geliştirmek üzere planlanmış; ancak derinleşen araştırmalar sonucunda 11 alt projeden oluşan kapsamlı bir yazılım paketi geliştirilmiştir. TIPÇIT ismini TIP ve ÇIT ifadelerinin birleşimi ile oluşturulmuş, TIP açık olmakla birlikte, ÇIT kısmı çekirdek çitleme eyleminden esinlenilerek seçilmiştir.
Geliştirilen yazılımlar C# kullanılarak hazırlanmıştır. Çalışmalar kapsamında Nesne Yönelimli (Object Oriented) RuleML sınıfları, kapsamlı kural düzenleme arayüzleri, test (zamanı için yüksek kapasiteli bir sunucuda yaklaşık 3 hafta aralıksız süren) süreçleri, ileri ve geri zincirleme fonksiyonları gibi çok sayıda çıktı üretilmiştir.
Örneklem olarak Endokrinoloji alanında 2800 adet vaka incelenmiş, kural, işlem ve sonuç eşleştirmeleri ile tez sonuçlandırılmıştır. Tez içerisinde yer alan özet bölümünü, yazılımlara ait ekran görüntüleri ve tez dosyası bu sayfada paylaşılmıştır.
Çalışmanın Özeti
Karar verme süreci incelendiğinde, karar vericinin, karar vermekle yükümlü olduğu probleme ilişkin geçmiş deneyimleri ve mevcut durumu değerlendirerek seçim yapması gerektiği görülür. Bu süreç sonucu probleme uygulanacak çözüm yolu ile elde edilenler kimi zaman istenmeyen sonuçlar olabilir. Bunun nedeni probleme ilişkin yeterli bilginin olmaması veya karar verme sürecinde yetersizlik olabilir. Karar verme süreci sonunda doğru sonuçlara ulaşabilmek için, probleme ilişkin detaylı bilgiye sahip olunması gerektiği gibi problem üzerinde de deneyime sahip olunması gerekmektedir. Karar verme, genellikle probleme ilişkin çözüm listesinden en uygun olanın seçilmesidir. Bu seçimin başarılı olmasında, muhtemel çözümlerin bulunduğu listenin oluşturulması ve değerlendirilmesi etkilidir.
Bu tez çalışmasında karar destek sistemlerinde kullanılan çıkarsama yaklaşımlarının kullanımına ilişkin bir öneride bulunulmuştur. Klasik karar destek sistemlerinde kullanılan tek model üzerinden çıkarsama yöntemi yerine, birden fazla yöntemin bir arada kullanılması ile nadir görülen durumlara doğru destek sağlanabileceği önerisine ilişkin bir çalışma yapılmıştır. Çalışma, gösteriminin kolay olması ve temelde dayandığı önemli matematiksel modelleme yöntemleri nedeni ile kural tabanlı bir çıkarsama algoritmasının uygulanması ile gerçekleştirilmiştir.
Ekran Görüntüleri